Dzieje medycyny w polsce tom 2 lata 1914-1944 (PZWL)

Tytuł Dzieje medycyny w Polsce. Lata 1914-1944. Tom 2 Podtytuł Opracowania i szkice Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5008-0 Rok wydania 2015 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 712 Format pdf Spis treści Autorzy III Wstęp VI I WOJNA ŚWIATOWA 1 Służba zdrowia w organizacjach paramilitarnych i w wojsku – Marek Dutkiewicz 3 Polscy lekarze w czasach I wojny światowej i walk o granice – Józef Janczy 11 I wojna światowa 12 Zabór austriacki 12 Legiony Polskie 16 Zabór rosyjski 18 Zabór pruski 21 Do Polski z odległych stron 22 Walki o Lwów w 1918/1919 r. 23 Powstanie wielkopolskie 25 Powstania śląskie 28 Wojna polsko-bolszewicka 32 II RZECZPOSPOLITA 37 Sytuacja polityczno-społeczna – Jerzy Supady 39 kształt dziejów politycznych 39 Struktura społeczna 44 Stan gospodarczy i kulturowo-cywilizacyjny 46 Zamknięta i otwarta opieka zdrowotna – Elżbieta Więckowska 53 Szpitalnictwo epidemiczne w latach 1918–1924 53 Zamknięta opieka zdrowotna 56 Otwarta opieka zdrowotna 60 Kształtowanie się ochrony zdrowia – Elżbieta Więckowska 65 Sytuacja epidemiologiczna 65 Publiczna służba zdrowia 69 Polityka zdrowotna państwa 72 Ustawy o zawodzie lekarza – Walentyna Krystyna Korpalska 75 Ustawa o realizowaniu praktyki lekarskiej (1921) 76 Rozporządzenie Prezydenta RP o realizowaniu praktyki lekarskiej (1932) 77 Rozporządzenie Prezydenta RP o wykonywaniu zawodu lekarza dentysty i technika dentystycznego (1927) 79 System ubezpieczeń społecznych – Jolanta Sadowska83 Podstawy prawne ubezpieczenia zdrowotnego 83 Struktura organizacyjna lecznictwa podstawowego w sektorze ubezpieczeniowym 86 System ambulatoryjny i prywatnego gabinetu 86 System lekarza domowego 88 Szpitale i sanatoria Kasy Chorych/Ubezpieczalni Społecznej 90 Działalność lecznicza 90 Działalność profilaktyczna 91 Zasady finansowania świadczeń leczniczych 93 Wojskowa służba zdrowia – Andrzej Felchner 95 Wprowadzenie 95 Organizacja wojskowej służby zdrowia 96 Zakłady lecznicze 98 Korpus oficerów wojskowej służby zdrowia 99 Kształcenie podyplomowe 101 Plany mobilizacyjne wojskowej służby zdrowia 102 Polski Czerwony Krzyż – Józef Janczy, Jerzy Supady 105 Lecznictwo uzdrowiskowo-sanatoryjne – Zygmunt Wiśniewski, Danuta Reśko,Jerzy Supady 111 Lecznictwo sanatoryjne 115 Izby lekarskie – Zygmunt Wiśniewski 117 Ustawa o samorządzie lekarskim 117 Cele i zadania izb lekarskich 118 Początki działalności 119 Dokonania i porażki 120 Kadencja konfrontacji 124 Towarzystwa lekarskie – Krzysztof Brożek 127 Towarzystwa ogólne 127 Towarzystwa specjalistyczne 129 Organizacje związkowe 131 Zebrania i zjazdy towarzystw 131 Kursy towarzystw 132 Czasopisma towarzystw 133 Biblioteki towarzystw 133 Towarzystwa w projekcie systemu kształcenia podyplomowego lekarzy 134 Towarzystwa w społecznej służbie zdrowia 134 Organizacja wyższego szkolnictwa medycznego – Wanda Wojtkiewicz-Rok 137 Stan szkolnictwa polskiego w latach 1916–1920 137 Prace nad reformą studiów medycznych 140 Unifikacja programu kształcenia w ramach regulacji prawnych 145 Organizacja studiów medycznych 156 Zasady rekrutacji 156 Numerus clausus 160 Nostryfikacje dyplomów zagranicznych 164 Organizacja praktyk lekarskich 169 Przepisy dotyczące tytułu nadawanego absolwentom wydziałów lekarskich 170 Zasady przyznawania stopni i tytułów naukowych 174 Uniwersyteckie wydziały lekarskie i uczelnie stomatologiczne –Wanda Wojtkiewicz-Rok 179 Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego 179 Wydział Lekarski Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 185 Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego 190 Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego 196 Wydział Lekarski Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie 202 Organizacja kształcenia stomatologicznego 211 Kształcenie stomatologów 211 Państwowy Instytut Dentystyczny (PID) 214 Akademia Stomatologiczna (AS) 218 Zagadnienie feminizacji zawodu dentystycznego 220 Nauczanie etyki lekarskiej w programach studiów medycznych – Aleksandra Kładna 223 Instytuty medyczne – Jerzy Supady 229 Państwowy Zakład Higieny 229 Instytut Radowy 238 Liga Higieny Psychicznej, Instytut Higieny Psychicznej i Państwowa Szkoła Higieny 245 Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej 247 Stowarzyszenie Polski Instytut Przeciwrakowy we Lwowie (SPIP) 247 Wydział Lekarski Polskiej Akademii Umiejętności – Wojciech Noszczyk, Izabela Gac 249 Wznowienie działalności PAU 249 Działalność Wydziału Lekarskiego 251 Anatomia poprawna – Ryszard W. Gryglewski 257 Szkoła anatomiczno-przyrodnicza Kazimierza Kostaneckiego 257 Antropologiczny kierunek badawczy w anatomii 261 Kraniologia i anatomia antropologiczna ras ludzkich 265 Cytoarchitektonika mózgu 267 Anatomia rozwojowa i topograficzna 269 Anatomia patologiczna – Ryszard W. Gryglewski 273 Anatomia patologiczna zmian nowotworowych i mechaniki nowotworzenia 273 Anatomia patologiczna i patofizjologia zaburzeń układów wielonarządowych 281 Anatomia patologiczna w badaniach klinicznych 285 Stan zapalny 287 Podręczniki 287 Histologia – Ryszard W. Gryglewski 289 Początki histologii 289 Histologia w okresie międzywojennym 290 Histologia tkanki nerwowej 290 Histochemia i histologia embriologiczna 294 Kierunek histofizjologiczny i hodowle tkankowe 297 Histologia porównawcza 298 Cytofizjologia i mechanika rozwojowa 299 Biologia lekarska – Ryszard W. Gryglewski 303 Rudolf Weigl i narodziny światowej riketsjologii 303 Neuroendokrynologia i endokrynologia doświadczalna 308 Biologia mechanizmów rozwoju 310 Etologia i mechanizmy dziedziczenia 313 Mikrobiologia i bakteriologia – Ryszard W. Gryglewski 315 Odo Bujwid i początki nowoczesnej bakteriologii 315 Mechanizm i warunki zakażenia 317 Immunochemia i chemiczne podstawy zakażeń bakteryjnych 318 Serologia i immunologia 320 Mikrobiologia kliniczna 323 Mikrobiologia porównawcza 325 Fizjologia – Ryszard W. Gryglewski 327 Fizjologia trawienia 327 Neurofizjologia 330 Fizjologia procesów regulacyjnych 333 Patofizjologia i fizjologia układu trawienia oraz krążenia 336 Czynności wegetatywne układu nerwowego 338 Fizjologia automatyzmu serca 339 Chemia lekarska (biochemia) – Ryszard W. Gryglewski 341 Poszukiwania jedności biochemicznej organizmów żywych 341 Biochemia witamin i procesów nowotworowych 343 Biochemia przemiany materii 345 Amoniogeneza i glikogenoliza 348 Biochemia porównawcza mechanizmów regulacyjnych 351 Ośrodek wileński 353 Farmakologia – Ryszard W. Gryglewski 357 Farmakologia procesów regulacyjnych i wydzielniczych 357 Farmakologia eksperymentalna 359 Farmakologia i fizjologia przewodu pokarmowego 362 Farmakologia kliniczna 365 Farmakodynamika i nauka o leku 367 Patologia ogólna i doświadczalna – Ryszard W. Gryglewski 369 Patologia w rozumieniu Karola Kleckiego 369 Onkologia 371 Patologia doświadczalna 372 Patofizjologia nerek 374 Choroby wewnętrzne – Bogumiła Kempińska-Mirosławska, Adam J. Białas 377 Ośrodki pracy naukowo-klinicznej 377 Kraków 377 Lwów 378 Warszawa 380 Wilno 383 Poznań 383 Wybrane zagadnienia naukowo-badawcze 384 Pulmonologia 384 Kardiologia 384 Gastrologia 388 Diabetologia 391 Hematologia 393 Pediatria – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 395 Pierwsze lata powojenne 395 Obszary zainteresowań badawczych i działalności leczniczej 398 Choroby zakaźne 403 Błonica 403 Płonica 404 Odra 404 Ospa 405 Inne choroby dziecięce 405 Organizacja opieki nad dzieckiem 407 Ftyzjatria – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 409 Kształtowanie się ftyzjatrii jako odrębnej specjalności 409 Gruźlica jako problem społeczno-medyczny 411 Badania nad patogenezą gruźlicy 413 Klasyfikacja gruźlicy 414 Szczepienia przeciwgruźlicze 415 Diagnostyka i leczenie gruźlicy 417 Dermatologia i wenerologia – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 419 Wprowadzenie 419 Kliniki i oddziały dermatologiczne 421 Choroby dermatologiczne 424 Choroby weneryczne 426 Polskie Towarzystwo Dermatologiczne 427 Neurologia – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 429 Ośrodki neurologiczne 429 Prace naukowe 433 Towarzystwa, czasopisma i zjazdy naukowe 438 Psychiatria – Tadeusz Nasierowski 439 W cieniu obszernej wojny 439 Starania o udoskonalenie warunków i jakości lecznictwa psychiatrycznego 443 Starania o rozdzielenie katedr i klinik neurologiczno-psychiatrycznych 445 Działalność naukowa 446 Los osób chorych psychicznie w okupowanej Polsce 451 Okulistyka – Hanna Celnik 455 Osiągnięcia okulistyki 455 Jaglica 458 Jaskra 460 Zaćma 461 Zez 462 Kiła narządu wzroku 463 Wiewiór (rzeżączka) 465 Gruźlica gałki ocznej 465 Wprowadzenie do nauk zabiegowych – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 467 Chirurgia – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 471 Chirurgia w miastach uniwersyteckich 471 Chirurgia poza miastami uniwersyteckimi 476 Problemy zawodowe chirurgów 476 Ginekologia i położnictwo – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 483 Laryngologia – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 489 Wyodrębniające się specjalności zabiegowe – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 495 Urologia 495 Ortopedia i traumatologia 497 Neurochirurgia 499 Onkologia 500 Radiologia – Andrzej Urbanik 503 Początki radiologii 503 Rozwój radiologii 507 Polski sprzęt radiologiczny 509 Radiologia w okresie II wojny światowej 510 Higiena – Ryszard W. Gryglewski 511 Kazimierz Karaffa-Korbutt i jego uczniowie 511 Szkoła Witolda Gądzikiewicza 515 Higiena żywności w ujęciu prawnym 517 Epidemiologia w kontekście higieny 518 Higiena społeczna i administracja lekarska w ośrodku warszawskim 519 Seweryn Szterling i higiena społeczna ośrodka przemysłowego 521 Zdzisław Steusing i higiena eksperymentalna 521 Paweł Gantkowski i higiena pastoralna 522 Medycyna sądowa – Ryszard W. Gryglewski 523 Leon Wachholz i metodyka eksperymentalna w medycynie sądowej 524 Psychiatria sądowa Wiktora Grzywo-Dąbrowskiego 525 Toksykologia sądowa – Włodzimierz Sieradzki, Jan Olbrycht,Sergiusz Schilling-Siengalewicz 528 Metodyka badania i zabezpieczania śladów sądowo-lekarskich i analiz chemiczno-toksykologicznych 534 Filozofia medycyny – Ryszard W. Gryglewski 537 Filozofia medycyny jako narzędzie krytyki 537 Filozofia medycyny jako synteza dziejów 539 Filozofia jako źródło metodologii w nauce 540 Epistemologia 542 Filozofia medycyny w ujęciu psychologicznym 545 Filozofia medycyny jako nauka ścisła 547 Etyka lekarska – Józef Borówka 549 Historia medycyny – Ryszard W. Gryglewski 561 Pragmatyczny i filozoficzny rozmiar historii medycyny 561 Historia medycyny jako badanie źródeł 565 Biografistyka 567 Bibliografia medyczna 568 Historia medyczna 569 Historia medycyny jako perspektywa badawcza 570 Historia medycyny filozoficznie ujęta 571 Profesjonalizm w pielęgniarstwie – Bożena Urbanek 573 Wstęp 573 Kształtowanie nazewnictwa 574 Szkolnictwo pielęgniarskie 577 „Pielęgniarka Polska". Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Zawodowych 581 Ustawa o pielęgniarstwie 582 II WOJNA ŚWIATOWA 585 Lekarze polscy w czasie II wojny światowej – Andrzej Wysocki 587 Wojna. Wrzesień 1939 roku 587 Pod okupacją 594 W Rzeszy Niemieckiej 594 W republikach sowieckich 596 Generalne Gubernatorstwo 597 Ziemie włączone do ZSRR, od 1941 r. Pod okupacją niemiecką 620 Nauczanie i nauka 624 W więzieniach i obozach 629 Zagłada 631 Z Wojskiem Polskim w walce o ojczyznę 633 Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie 633 1. I 2. Armia Wojska Polskiego 638 Koniec wojny. Bilans 640 Suplement 1. Lekarze polscy w łagrach sowieckich – Jerzy Supady 643 Suplement 2. Polski Czerwony Krzyż – Józef Janczy, Jerzy Supady 647 POSŁOWIE 653 Andrzej Wysocki, Wojciech Noszczyk 653 SPIS ILUSTRACJI 659 SKOROWIDZ NAZWISK 671 Wykaz skrótów 689